Raaptepper Herfst 2019
Lammert Sloothaak
Een uniek item voor archief Âld Ketlik
De laatste maanden zijn er weer enkele mooie items aan het "Archief Âld Ketlik" toegevoegd. Één daarvan wil ik even uitlichten: We kregen van Josefien Sjoerds uit Streefkerk (zij verzameld oud borduurwerk) een merklap die heeft toebehoord aan Leentje Nijenhuis - Hoekstra, de 2e vrouw van Wietze A. Nijenhuis. Mvr. Sjoerds vond dat deze merklap (nadat we via in contact waren gekomen) eigenlijk in Katlijk thuishoorde, en heeft het aan ons geschonken. Waar we haar heel dankbaar voor zijn. Deze mevrouw Sjoerds had een aantal jaren terug al een verhaal geschreven en gepubliceerd op een weblog over Leentje en deze merklap. Hieronder het verhaal.
In 2005 werd ik de eigenaar van een "vrij simpel" merklapje: 3 maal het alfabet, en dan symmetrisch nog een aantal patroontjes. Het heeft de datering
1901 en de initialen L en H. Het kwam bij mij via een mevrouw uit Workum, die de lap ooit van de maakster had gekregen. De initialen L en H staan
voor: Leentje Hoekstra. Leentje werd geboren op 7 augustus 1890 in St Nicolaasga, buurtschap Huisterheide, in Friesland. Ze kwam uit het gezin van Tjeerd Wiebes Hoekstra en Jacobje Tjallings Ykema. Dit echtpaar trouwde in 1889. Leentje was hun eerste kind, ze werd geboren in 1890. Daarna volgden de kinderen elkaar in rap tempo op: dochter Tietje (1892), zoon Wiebe (1893), dochter Klaasje (1894), zoon Wiebe (1895, weer een Wiebe, omdat de vorige was overleden), zoon Tjalling (1898), zoon Anne (1901). Leentje maakte haar merklap in 1901, dus ze was toen 10/11 jaar. Waarschijnlijk kreeg ze handwerkles op school of van haar moeder. Leentje trouwde in 1912 met Wietze Andries Nijenhuis en woont dan in Katlijk. Wietze was eerder getrouwd geweest (huwelijk in 1894) met Pietje Hartholt, maar zijn eerste vrouw overlijdt in 1908 op 35 jarige leeftijd. Ze hadden geen kinderen. Wietze hertrouwt dan met de veel jongere Leentje en ze hopen vurig samen wel kinderen te krijgen. Zij was toen 21 en hij 38. Op mijn zoektocht naar gegevens over Leentje schreef de mevrouw uit Workum mij het volgende:
”De merklap heb ik ooit gekregen van Lena Hoekstra, waar ik 35 jaar geleden (± 1970) in de huishouding heb gewerkt. Mevrouw had naar mijn mening een moeilijk leven gehad. Zij had n.l een broer en een zus die beiden een verstandelijke beperking hadden. Zij was na haar huwelijk de enige die de familie nog kon uitbreiden en voor een stamhouder kon zorgen. Maar ze heeft nooit kinderen gekregen. Haar naam werd in het dorp vaak genoemd omdat ze door haar grote kinderwens zelfs kussens onder haar kleding verstopte en zo deed alsof ze in verwachting was. Dhr. Nijenhuis was een zeer rijke mijnheer, hij bezat vele boerderijen in het dorp Katlijk. Later is er naar hem een straat vernoemd: de W.A. Nijenhuisweg, die weg bestaat nog steeds..
Natuurlijk wilde ik weten waaróm hij een eigen straat had gekregen en ik vond de volgende informatie op de website van de gemeente. …..”In 1890 werd er een Gereformeerde Schoolvereniging opgericht, met als doel de oprichting van een Chr. school voor Katlijk en Mildam. Maar het schoot niet erg op met die vereniging want de plaats waar de school zou moeten komen, was een heet hangijzer. De vereniging liep op niets uit. In 1914 werd er een nieuwe vereniging opgericht. Eén van de initiatiefnemers was de heer Wietze Andries Nijenhuis. Hij opende op 10 juli 1914 een vergadering, in de consistorie van de Gereformeerde kerk in Mildam, om de mogelijkheden te bespreken. W.A. Nijenhuis was het die de stoot gaf tot het oprichten van deze vereniging en het bouwen van een school met een huis voor het schoolhoofd, dit ondanks het feit, dat hij en zijn vrouw Leentje Hoekstra zelf geen kinderen kregen. Nijenhuis was boer in Katlijk en werd later ook wethouder van de gemeente..
Mevrouw B. schreef mij verder dat Wietze in 1953 overleed en al zijn bezittingen naliet aan zijn vrouw. Zij leefde daarna nog twintig jaar, maar werd op latere leeftijd dement. Zij stierf op 22 september 1973, op 81 jarige leeftijd, in Heerenveen.Het vele geld dat zij nog bezat heeft zij aan de kerk geschonken.
Bij zo’n merklapje hoort dan opeens een heel levensverhaal..
Hebt u ook nog items van en over Katlijk en omstreken. Gooi het niet weg. Wij zijn er blij mee.
- foto's, kranten/tijdschrift artikelen, reclame materiaal, noem maar op - laat het ons weten >>.