Kunnen ganzen en andere wilde dieren volgend jaar in Friesland nog wel worden bejaagd? Na een hoogopgelopen conflict binnen de Faunabeheereenheid is dat nog maar de vraag. Het bestuur besefte dat het zichzelf hiermee ‘vleugellam’ maakte
Al lange tijd ging het niet goed, zegt de net vertrokken voorzitter Gijs Wouters. De vijf andere bestuursleden van de Faunabeheereenheid Fryslân botsten bijna elke vergadering met landbouwvertegenwoordiger Douwe Anema. En omdat ze alleen besluiten kunnen nemen als iedereen instemt, werd het hiermee steeds moeilijker om nog tot besluiten te komen. ,,Het was halsstarrigheid, gestimuleerd door zeer halsstarrige achterbannen. Er zat geen enkele beweging meer in.” In de Faunabeheereenheid zijn terreinbeheerders, jagers, grondeigenaren en boeren vertegenwoordigd. De belangrijkste taak is het opstellen van faunabeheerplannen: beheerplannen op basis waarvan wilde dieren kunnen worden bejaagd of bestreden. Per diersoort – van de ree tot de brandgans – is zo’n plan verplicht. In december kwam het conflict tot uitbarsting bij de discussie over het terugdringen van het aantal damherten. De boeren wilden het liefst alle damherten in de provincie uitroeien, inclusief de tweehonderd in Katlijk en omgeving. Er lag op verzoek van de provincie een voorstel om alleen in Katlijk nog tachtig dieren toe te staan.
De boeren wilden daar echter alleen mee instemmen als er hekken zouden komen of andere maatregelen om te voorkomen dat deze damherten nog op boerenland zouden kunnen komen. Voor de rest van het bestuur was dit onbespreekbaar. Na de eerdere conflicten, en ook met het oog op Anema’s functioneren in het algemeen, besloten ze hem te aanvankelijk schorsen en later hem te ontslaan. Het bestuur besefte dat het zichzelf hiermee ,,vleugellam” maakte, zegt Wouters: ze kunnen geen beheerplannen vaststellen zolang de landbouw niet vertegenwoordigd is. ,,Maar het was zeer noodzakelijk om dit te doen.” De boerenorganisaties, die net als Anema niet inhoudelijk willen reageren op de kwestie, houden vast aan Anema. Ze willen dat hij herbenoemd wordt. De impasse hierover duurt inmiddels al vier maanden.
De tijd dringt. Er moeten vóór volgend jaar beheerplannen komen voor allerlei soorten, van de vos en steenmarter tot winterganzen, die daarna nog door de provincie moeten worden goedgekeurd. Als dat hele proces niet op tijd is afgerond, is per 2022 op deze soorten geen beheer meer toegestaan. Wouters zegt nog dat de conflicten iets zijn van de laatste jaren. Tot drie jaar geleden werd de landbouwzetel bezet door LTO Noord, en werd volgens hem constructief samengewerkt. Tegenwoordig wordt de zetel ingevuld door vier boerenorganisaties: LTO, NMV, AJF en NAV. ,,En hij (Anema, red.) werd gestuurd door de ene van die vier die de meest rabiate opstelling heeft.” Dat is de NMV, erkent hij desgevraagd. ,,Het is vakbondsgedrag. De poot stijf houden en kijken hoever je kunt komen.”
Burgemeester van Vlieland Tineke Schokker is sinds 1 januari voorzitter van de FBE, als opvolger van Wouters. Zij werd bij haar aantreden geconfronteerd met de situatie. ,,Ik ha begrepen dat fan alles besocht is om it gehiel goed funksjoneare te litten”, zegt ze. ,,It is hartstikke spitich, mar it is sa’t it is.” Schokker zegt dat het nu afwachten is wie de boerenorganisaties voordragen voor de vacante zetel. Ze zeggen dus opnieuw met Anema te willen komen - ook al moeten de andere FBE-bestuursleden hem uiteindelijk benoemen. Schokker daarover: ,,Ik soe dat in bysûndere aksje fine. Mar it is harren foardracht. Dat wachtsje we earst ôf.”
Zo is er voorlopig geen zicht op een oplossing. Schokker zegt dat die er na de zomer eigenlijk wel moet zijn, zodat er genoeg tijd is om de nieuwe beheerplannen op te stellen. Over het scenario dat dat niet lukt: ,,Ik moat der net oan tinke. Dan sit de hiele boel op slot, ék it predatoarebehear. Dat soe ek foar de lânbou net goed wêze.”